Bert Spoelstra (1953), is een Nederlands schrijver van authentieke politieromans. Hij werd geboren in de Oostelijke Mijnstreek van Limburg, als zoon van een mijnwerker. Reeds op 17-jarige leeftijd startte hij zijn opleiding bij het Korps Rijkspolitie, waar hij na vier jaar uniformdienst in verschillende gemeenten bij de Districtsrecherche in Zuid-Limburg terechtkwam. Hij was daarmee destijds de jongste districtsrechercheur van Nederland. In deze functie was hij werkzaam bij de bestrijding van verdovende middelen, illegale vuurwapens, bendevorming en fraude. Naast zijn dagelijkse werk als rechercheur, maakte hij gedurende veertien jaar deel uit van een kleine semi-geheime antiterreureenheid waarmee hij onder andere de treinkapingen in de jaren zeventig meemaakte.
Na de reorganisatie van de Nederlandse politie bleef hij werkzaam bij de recherche en kwam terecht bij een regionale dienst die zich met de bestrijding van georganiseerde criminaliteit bezig houdt. Hij woont in Zuid Limburg, waar hij ook werkte tot zijn pensionering in 2014.
Zijn boeken gaan over de échte politie, ‘de slecht georganiseerde, onderbemande, kankerende en door Van Traa gecastreerde politie, geringeloord door de politiek, voorbijgelopen door de misdaad.”
en: ’’Ik vond vanaf het begin dat de romans die ik schrijf een hoog waarheidsgehalte moeten hebben. Niet: zo ís het gebeurd, maar wel: zo zou het kunnen gebeuren, of gebeurd kunnen zijn. Wilde achtervolgingen met dertig doden en twintig auto’s in de prak komen hier nauwelijks voor, dus ook niet in mijn boeken.’(Rinus Ferdinandusse in een lang interview met Spoelstra, Vrij Nederland 29-5-1999).
Als kind was Bert Spoelstra al een fanatiek lezer en zijn liefde voor het schrijven ontstond bij zijn eerste schoolopstel. In 1990 debuteerde hij met twee (vervolg) romans: Speed en Lüger, die over het algemeen goed ontvangen werden. Spoelstra koos voor zijn romanfiguren twee politiemensen die, net als hijzelf, in Zuid Limburg werkzaam zijn. Met dit duo vulde hij zeven boeken, na de eerste twee nog (in 1991) Operatie Violet (‘Helaas kon ik in dat boek niet alles vertellen. Ik sta altijd met één poot in het ambtsgeheim.’ Vrij Nederland 29-5-1999), Aga (1994), De Gehangen Man (1995) Vuil Geld (1997) en De Vergeten Dode (1998).
Spoelstra maakt van zijn schrijverij dankbaar gebruik om misstanden bij de politie, bij justitie en in de politiek aan de kaak te stellen. ‘Een fijne mogelijkheid om frustraties uit het dagelijkse werk van me af te schrijven,’ zegt hij zelf daarover. En: ‘Als ik alleen maar gladde, kritiekloze verhaaltjes zou mogen schrijven, hield ik er direct mee op. Dat stukje maatschappijkritiek is voor mij juist het zout in de pap.’
De eerste drie boeken werden in 1998 in een goedkope omnibus opnieuw op de markt gebracht, terwijl in augustus 2000 ook het boek Aga en in 2001 De Gehangen Man in een goedkope herdruk verschenen.
Daarna vond de auteur dat het tijd werd om eens voor iets anders te kiezen en in 2000 verscheen zijn achtste boek Dodelijk Verleden, dat in een andere stijl werd geschreven en waarin een nieuwe romanfiguur opdook: Hoornstra, een ietwat dubieuze rechercheur. Een romanfiguur ook, zonder voornaam.
Met deze figuur vulde Spoelstra drie boeken: Dodelijk Verleden; Afrikaanse Rum en Operatie Raghadan. Dit zijn zogenaamde faction-thrillers.
Het eerste boek van deze drieling, Dodelijk Verleden, speelt zich onder meer af in Berlijn en Jemen.
‘Collega-recensent Rinus Ferdinandusse en ondergetekende spelen, ongewild, ook nog een rolletje in de marge. Naar hen moet, als er wat met Hoornstra gebeurt, belastend materiaal worden gebracht dat zich in een NS-kluisje op Hoog-Catharijne bevindt. Die ongetwijfeld zeer interessante documenten hebben ons niet bereikt.’ (Rolf Bos over Dodelijk verleden, Volkskrant 19-5-2000)
In Afrikaanse Rum (2002), waarin o.a. de Antwerpse diamanthandel een rol speelt, komt Hoornstra in contact met een oud-huurling uit Gent. Het verhaal speelt in Gent, Frankrijk en Spanje. Spoelstra kwam op het idee voor deze roman nadat hij zich, jaren geleden, verdiept had in de affaire “Kolonel Callan”, een huurlingenleider in de Angoleze burgeroorlog en de geschiedenis van de Zuidafrikaanse geheime dienst, BOSS.
De Hoornstra-drieling wordt gecompletteerd met Operatie Raghadan (2004). Hoornstra komt daarin terecht in een web van intriges, gesponnen door enkele geheime diensten. Het verhaal brengt hem van Praag naar Auschwitz en Beirut. Spoelstra’s vele reizen naar het Midden-Oosten kwamen hem goed van pas bij het schrijven van deze roman die veel meer werkelijk gebeurde feiten bevat, dan de lezer zal vermoeden…
Voor zijn boeken Mascotte (2004) en Als Oud Vuil (2007) haalde Spoelstra zijn recherchekoppel uit de eerste boeken van stal. Beide verhalen spelen zich weer af in Zuid Limburg en het aangrenzende buitenland. Spoelstra kon ook in deze twee boeken weer veel van zijn eigen ervaringen gebruiken. De pakkende romans geven een waarheidsgetrouw beeld van de aanpak van de recherche, maar ook van de frustraties van de dienders over de onbegonnen strijd tegen misdaad en maatschappelijk verval. Doorspekt met kritiek richting magistratuur en politiek in een steeds gewelddadiger Limburg.
Zijn boek Doodsprong (2006) kwam als een soort tussendoortje (“vakantieboek”) uit. Het is geen politieroman, maar vertelt het verhaal over een Nederlander die een vakantiehuisje bezit in Frankrijk en in dat dorp betrokken raakt bij een voorval uit de Tweede Wereldoorlog. In een Frans dorp waar Spoelstra veel verblijft, zag hij een plaquette aan het gemeentehuis waarop de moord -door de Gestapo- van een Franse inwoner, werd herdacht. Dit bracht Spoelstra op het idee voor zijn verhaal waarbij hij het dorp (en de inwoners) als locatie en romanfiguren gebruikte.
Naast zijn liefhebberij voor het schrijven, interesseert Bert Spoelstra zich voor geschiedenis, waarin de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en de luchtoorlog daarbinnen in het bijzonder, centraal staan. Verder boeien de werkzaamheden en organisaties van geheime diensten hem. Facetten hiervan zijn vrijwel steeds in zijn boeken terug te vinden.
Door die fascinatie kwam hij in contact met een bejaarde Duitser die tijdens de Tweede Wereldoorlog als marconist bij de Luftwaffe diende en deel uitmaakte van een vliegtuigbemanning. Spoelstra en de Duitser raakten bevriend (een vriendschap die 19 jaar zou duren, tot de dood van de Duitser) en Spoelstra schreef over die vriendschap zijn eerste non-fictieboek: Duitse Vriend (2011)
Omdat Spoelstra op de hoogte kwam van een intrigerend “staatsgeheim” waarvan hij vond, dat dat best openbaar mocht worden, schreef hij Waterlijk (2012) waarin hij gedeeltelijk een geromantiseerde reconstructie van dat staatsgeheim gaf. Het bevreemdde hem vervolgens, dat geen enkel medium daarop reageerde…
Zijn tweede non-fictieboek Een Maandag In Augustus (2014) geeft een reconstructie van de liquidatie van een beruchte jodenjager uit Heerlen in de Tweede Wereldoorlog. Spoelstra wist de nabestaanden van zowel de schutter als het slachtoffer op te sporen en te spreken. Zijn boek leidde er uiteindelijk toe, bijna twee jaar na publicatie, dat het moordwapen (een Duits legerpistool, Walther P-38) tevoorschijn kwam. Dit wapen is opgenomen in de collectie van het Beekse oorlogsmuseum “Eyewitness”.
Op verzoek van de nabestaanden, publiceerde Spoelstra zijn derde non-fictieboek Bad Moon Rising (2021) over een overval met gruwelijke afloop op een Kerkraads echtpaar. Dat gebeurde in 1990 in Oostenrijk. Hij kon daarbij gebruik maken van een deel van het strafrechtdossier. Na de publicatie werd hij benaderd door een Slowaaks journalist die eveneens bezig is een boek te schrijven over deze gebeurtenis…
Behalve auteur was Bert Spoelstra ook als gids werkzaam in het oorlogsmuseum “Eyewitness in Beek" (L)
Zie hiervoor de betreffende link.
Voor dit museum organiseert en begeleidt Spoelstra excursiereizen naar de kampen van Auschwitz en omgeving. Zie hiervoor de betreffende link
Bert Spoelstra verzorgt ook lezingen over zijn auteurschap, de holocaust/shoa en de luchtoorlog boven Nederland.
